Program Czyste Powietrze 2023

Tytuł programu: Czyste Powietrze

 

1. Cel programu

 

Zakres ogólny

 

Poprawa jakości powietrza oraz zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez wymianę źródeł ciepła i poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych1.Narzędziem w osiągnięciu celu jest dofinansowanie przedsięwzięć realizowanych przez beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania, beneficjentów uprawnionych do podwyższonego poziomu dofinansowania oraz beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania.

 

2. Wskaźnik osiągnięcia celu Programu

 

1)  Liczba budynków/lokali mieszkalnych2 o poprawionej efektywności energetycznej 3 030 000 szt.;

 

2)  Liczba wymienionych nieefektywnych źródeł ciepła3 na niskoemisyjne w budynkach/lokalach

mieszkalnych 3 000 000 szt.;

 

3)  Dodatkowa zdolność wytwarzania energii elektrycznej z zainstalowanych mikroinstalacji

fotowoltaicznych: 750 MWe;

 

4)  Ograniczenie zużycia energii końcowej: 38 100 000 MWh/rok;

 

5)  Ograniczenie emisji pyłu o średnicy mniejszej niż 10 mikrometrów (PM10): 213 000 Mg/rok;

 

6)  Ograniczenie emisji benzo-α-pirenu: 142 Mg/rok;

 

7)  Zmniejszenie emisji CO2: 14 200 000 Mg/rok.

 

3. Budżet oraz uzupełniające źródła finansowania

 

1 Przez budynek mieszkalny jednorodzinny, zgodnie z ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, należy rozumieć budynek wolnostojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.

 

2 Przez lokal mieszkalny należy rozumieć samodzielny lokal mieszkalny w rozumieniu ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali.

 

3 Przez nieefektywne źródło ciepła w rozumieniu Programu należy rozumieć źródło ciepła na paliwo stałe niespełniające wymagań rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe lub Rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe.

1) Dotacje (w tym udzielane w ramach programu Stop Smog4), pożyczki dla gmin oraz termomodernizacyjna ulga podatkowa5 - 83,3 mld zł6.

 

2) Kredyty udzielane przez banki: 20 mld zł.

Sposób łączenia dotacji z termomodernizacyjną ulgą podatkową opisano w Załączniku nr 1 do Programu.

 

4. Okres wdrażania

 

Program realizowany będzie w latach 2018–2029, przy czym:1) zobowiązania podejmowane będą do 31.12.2027 r. (podpisywanie umów z Beneficjentami);2) środki wydatkowane będą przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki

wodnej (wfośigw) do 30.09.2029 r.

 

5. Terminy i sposób składania wniosków

 

1) nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym;

2) szczegółowe terminy, sposób składania wniosków i ich rozpatrywania określone są

w regulaminach naboru lub ogłoszeniu o naborze, które są zamieszczone na stronie internetowej właściwego terytorialnie wfośigw.

 

6. Koszty kwalifikowane

 

6.1. Katalog kosztów kwalifikowanych

Do dofinansowania w ramach Programu kwalifikowane są koszty: urządzeń, materiałów i usług umieszczone odpowiednio w Załączniku nr 2 dla Części 1) Programu, Załączniku nr 2a dla Części 2) Programu i Załączniku nr 2b dla Części 3) Programu. Załączniki nr 2, 2a i 2b zawierają także maksymalne kwoty dotacji i minimalne wymagania techniczne dla poszczególnych pozycji7.

 

6.2. Kwalifikowalność VAT

Podatek od towarów i usług (VAT) jest kosztem niekwalifikowanym.

 

6.3. Okres kwalifikowalności kosztów

 

1) rozpoczęcie przedsięwzięcia rozumiane jest, jako poniesienie pierwszego kosztu kwalifikowanego

(data wystawienia pierwszej faktury lub równoważnego dokumentu księgowego) i może nastąpić nie wcześniej niż sześć miesięcy przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie.

Koszty poniesione wcześniej, a także przed datą wskazaną w ogłoszeniu o naborze wniosków o dofinansowanie, jak i przed oddaniem budynku do użytkowania uznawane są za niekwalifikowane.

 

2) zakończenie przedsięwzięcia (data wystawienia ostatniej faktury lub równoważnego dokumentu księgowego lub innego dokumentu potwierdzającego wykonanie prac) oznacza rzeczowe

 

4 Program zainicjowany ustawą z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw.

 

5 Ulga udzielana zgodnie z art. 26h ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 11 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. 

 

6 W skład budżetu wchodzą również środki finansowe, które będą pozyskiwane z budżetu Unii Europejskiej w ramach perspektywy finansowej 2021-2027, środki finansowe, którymi Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie ma prawo i obowiązek dysponować w trybie i na zasadach określonych w umowie o wykonywanie zadań związanych z realizacją Planu Rozwojowego, o której mowa w art. 14ln ust. 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r., poz. 1057, z późn. zm.) oraz środki planowanej pożyczki dla Polski w ramach instrumentu finansowego Banku Światowego Program

for Results.

 

7 Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) opracował elektroniczną listę urządzeń i materiałów - lista zielonych urządzeń i materiałów (ZUM), która zawiera główne materiały i urządzenia zweryfikowane pod kątem zgodności z wymaganiami technicznymi określonymi w załącznikach 2, 2a i 2b do Programu.

 

Lista ZUM jest dostępna na stronie internetowej https://lista-zum.ios.edu.pl/.

 

3) okres realizacji przedsięwzięcia wynosi:

• -  dla dotacji w ramach Części 1) i Części 2) Programu: do 30 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie8,

• -  dla dotacji w ramach Części 3) Programu: do 36 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie8,

• -  dla dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu: do 18 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie8,

• -  dla dotacji z prefinansowaniem w ramach Części 2) i Części 3): do 18 miesięcy od daty złożenia wniosku o dofinansowanie8,

  z zastrzeżeniem pkt 11.11 Części 1) Programu, pkt 11.12 Części 2) Programu i pkt 11.11 Części 3) Programu, lecz nie później, niż do 30.06.2029 r.

  Sankcje za naruszenie warunków Programu oraz zastrzeżenie prawne

 

1)  Za naruszenie warunków Programu przewiduje się następujące sankcje:

 

a)  karne wynikają bezpośrednio z przepisów prawa karnego, w tym przede wszystkim z Kodeksu

karnego, ale również Kodeksu karnego skarbowego, w szczególności art. 297 KK (np. złożenie podrobionego, przerobionego, poświadczającego nieprawdę albo nierzetelnego dokumentu albo złożenie nierzetelnego, pisemnego oświadczenia), art. 286 KK (oszustwo), art. 270a (posługiwanie się podrobioną lub przerobioną fakturą);

 

b)  cywilnoprawne wynikają z zawartej umowy o dofinansowanie z Beneficjentem. Główną sankcją jest zwrot środków wraz z odsetkami w przypadkach opisanych w umowie o dofinansowanie. Dodatkową sankcją może być odpowiedzialność odszkodowawcza, o ile Beneficjent przystępując do Programu (składając wniosek, zawierając lub realizując umowę) spowoduje szkodę po stronie NFOŚiGW lub WFOŚiGW. Odpowiedzialność zakreślona jest do wysokości szkody.

 

2)  Zastrzeżenie prawne

 

Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących usługi, dostawy lub roboty budowlane w ramach przedsięwzięcia, podlegającego dofinansowaniu z programu, Beneficjent dokonuje na własne ryzyko. Wykonawców i wfośigw nie łączy żadna umowa lub zobowiązania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umów związanych z realizacją przedsięwzięcia, zawieranych przez Beneficjentów z wykonawcami.

8 Wniosek o dofinansowanie w formie dotacji lub dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego składa się w miejscu i terminie określonym w regulaminie naboru lub ogłoszeniu o naborze.

Zakres szczegółowyCzęść 1) Dla Beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania

 

8. Beneficjenci

Beneficjentem jest osoba fizyczna będąca właścicielem/współwłaścicielem

 

9 budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą10 o dochodzie rocznym nieprzekraczającym kwoty 135 000 zł:

 

1)  stanowiącympodstawęobliczeniapodatku,wykazanymwostatniozłożonymzeznaniupodatkowym zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych;

 

2)  ustalonym:

• zgodnie z wartościami określonymi w załączniku do obwieszczenia ministra właściwego do spraw

  rodziny w sprawie wysokości dochodu za dany rok z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, obowiązującego na dzień złożenia wniosku oraz

• na podstawie dokumentów potwierdzających wysokość uzyskanego dochodu, zawierających informacje o wysokości przychodu i stawce podatku lub wysokości opłaconego podatku dochodowego w roku wskazanym w powyższym obwieszczeniu ministra;

 

3)  z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego, przyjmując, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód roczny w wysokości dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie ustawy o podatku rolnym, obowiązującego na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie;

 

4)  niepodlegającym opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i mieszczącym się pod względem rodzaju w katalogu zawartym w art. 3 pkt 1 lit. c) ustawy o świadczeniach rodzinnych, osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku o dofinansowanie, wykazanym w odpowiednim dokumencie.

W przypadku uzyskiwania dochodów z różnych źródeł określonych powyżej w pkt. 1)-4), dochody te sumuje się, przy czym suma ta nie może przekroczyć kwoty 135 000 zł.

 

9. Formyiwarunkiudzielaniadofinansowania 9.1 Formy dofinansowania

 

1)  dotacja;

 

2)  dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego.

 

9.2 Poziom dofinansowania9.2.1. Intensywność dofinansowania:

Intensywność dofinansowania odnosi się do kosztów kwalifikowanych. Koszty kwalifikowane nie obejmują podatku od towarów i usług (VAT).

Intensywność dofinansowania w przypadku dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu ustalana jest wodniesieniu do faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia pokrytych ze środków własnych oraz ze środków kredytu bankowego, z zastrzeżeniem, że wypłacona kwota dotacji musi być niższa niż kapitał kredytu wykorzystany na koszty kwalifikowane tego przedsięwzięcia.

 

9 W przypadku współwłasności, Wnioskodawca może otrzymać dofinansowanie, jeżeli przedłoży zgodę wszystkich pozostałych współwłaścicieli na realizację przedsięwzięcia.10 W Programie oraz dokumentach programowych zamiast sformułowania „budynek mieszkalny jednorodzinny” używa się również sformułowania „budynek mieszkalny”, a zamiast sformułowania „wydzielony w budynku jednorodzinnym lokal mieszkalny z wyodrębnioną księgą wieczystą” używa się sformułowania „lokal mieszkalny”.

11 Brany jest pod uwagę tylko dochód Beneficjenta, a nie w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego. 4

Intensywność dofinansowania oraz maksymalne kwoty dotacji dla poszczególnych kosztów kwalifikowanych wskazano w Załączniku nr 2 do Programu.

 

9.2.2. Rodzaje przedsięwzięć oraz maksymalna kwota dotacji dla przedsięwzięć:

 

 

12 Maksymalna dotacja w przypadku kompleksowej termomodernizacji będzie wypłacana po spełnieniu warunków określonych w ust. 9.2.2 pkt 3.

5

3.

Maksymalne kwoty dotacji opisane w powyższej tabeli nie sumują się. Wyjątkiem jest możliwość zwiększenia maksymalnej kwoty dotacji o faktycznie poniesiony koszt przeprowadzenia audytu energetycznego.

Dotacja do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją budynku/lokalu mieszkalnego, wskazana w powyższej tabeli, należna jest po spełnieniu łącznie następujących warunków:

 

Został przeprowadzony audyt energetyczny budynku/lokalu mieszkalnego i został złożony wraz z wnioskiem o płatność Dokument podsumowujący audyt energetyczny budynku sporządzony na obowiązującym w ramach programu wzorze;Osiągnięto co najmniej jeden wskaźnik kompleksowej termomodernizacji:

a)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową do 80 kWh/(m2*rok) lub

b)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową o minimum 40%;

3) Zrealizowany został w całości wariant z audytu energetycznego gwarantujący osiągnięcie

co najmniej jednego ze wskaźników określonych w ppkt 2, nie później, niż do dnia zakończenia

realizacji przedsięwzięcia.

Przedsięwzięcie może być realizowane wyłącznie w istniejącym13 budynku/ lokalu mieszkalnym

(do dofinansowania nie kwalifikuje się kosztów poniesionych przed oddaniem do użytkowania

budynku/lokalu mieszkalnego).

Maksymalne kwoty dotacji określono na jeden budynek/lokal mieszkalny.

9.3 Warunki dofinansowania9.3.1. Ogólne warunki przyznania i wypłaty dofinansowania1. Dofinansowaniewformiedotacji(9.1pkt1Części1)Programu):

13 Przez budynek istniejący należy rozumieć budynek oddany do użytkowania na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, do którego organ właściwy nie wniósł sprzeciwu lub na podstawie prawomocnej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie wydanej przez właściwy organ.

6

1)  dotacja przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

2)  dotacja zostanie wypłacona przez wfośigw w całości lub w maksymalnie trzech częściach na podstawie złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie przedsięwzięcia w całości lub części, na rachunek bankowy wykonawcy/sprzedawcy lub na rachunek bankowy Beneficjenta w terminie 30 dni od daty wpływu do wfośigw kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami;

Dofinansowanie w formie dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego (9.1 pkt 2 Części 1) Programu):

1)  wnioskodawcaskładawniosekodotacjęnaczęściowąspłatękapitałukredytubankowegowbanku, który przystąpił do Programu, a kwota kapitału kredytu udzielonego na przedsięwzięcie objęte wnioskiem o dotację musi być wyższa niż kwota wnioskowanej dotacji na to przedsięwzięcie;

2)  dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

3)  warunkiemwypłatydotacjinaczęściowąspłatękapitałukredytujestwypłataBeneficjentowi,przez bank, kredytu z przeznaczeniem wyłącznie na cele zgodne z Programem oraz wykorzystanie tego kredytu przez Beneficjenta zgodnie z jego przeznaczeniem;

4)  dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu zostanie wypłacona przez wfośigw, na podstawie złożonego przez Beneficjenta kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie całości przedsięwzięcia, na rachunek bankowy określony w umowie o dofinansowanie prowadzony przez bank, w terminie 30 dni;

5)  bank udziela kredytu z własnych środków z przeznaczeniem wyłącznie na:

a)  pokrycie kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia oraz podatku od towarów i usług (VAT)

naliczonego od tych kosztów - w wysokości nie mniejszej niż 95% kwoty kredytu,

b)  pokrycie pozostałych kosztów przedsięwzięcia, które są zgodne z celami Programu i niezbędne do jego realizacji oraz pokrycie podatku od towarów i usług (VAT) naliczonego od tych kosztów,

jednak łącznie w wysokości nie większej niż 5% kwoty kredytu.

6)  szczegółowe prawa i obowiązki banku udzielającego kredytu w ramach Programu określa odrębna

umowa dotycząca współpracy z bankiem, zawarta między NFOŚiGW, wfośigw i bankiem, który przystąpił do wdrażania Programu.

Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia realizowane w budynkach wykorzystywanych sezonowo lub w budynkach gospodarczych14.

Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia, dla których wnioskowana kwota dotacji jest niższa niż 3 tysiące złotych. Warunek nie dotyczy przedsięwzięć, w zakresie których jest zakup i montaż źródła ciepła.

Nie wypłaca się dofinansowania, jeżeli Beneficjent zbył przed wypłatą dotacji budynek/lokal mieszkalny objęty dofinansowaniem.

W przypadku gdy w budynku/lokalu mieszkalnym, w którym realizowane jest przedsięwzięcie, prowadzona jest działalność gospodarcza rozumiana zgodnie z unijnym prawem konkurencji15,

14 Źródło ciepła może być zainstalowane w budynku gospodarczym, jeżeli służy wyłącznie do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu budynku/lokalu mieszkalnego.15 Działalność gospodarcza, według unijnego prawa konkurencji, rozumiana jest bardzo szeroko, jako oferowanie towarów lub usług na rynku. Zakres tego pojęcia jest szerszy niż w prawie krajowym (art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców), ponieważ nie wymaga się, aby działalność miała charakter zarobkowy, czy była prowadzona w sposób zorganizowany lub ciągły. W związku z tym działalność taka jak np. wynajmowanie budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, najem okazjonalny oraz inne formy udostępnienia tych budynków lub lokali na rynku, należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji.

7

wysokość dofinansowania jest pomniejszana proporcjonalnie do powierzchni zajmowanej

na prowadzenie działalności gospodarczej, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności.

W przypadku gdy działalność gospodarcza jest prowadzona na powierzchni całkowitej przekraczającej 30% budynku/lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności,

przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania.

Jeśli w budynku mieszkalnym jednorodzinnym wydzielono lokale mieszkalne, dofinansowanie

przysługuje osobno na każdy lokal.

W przypadku gdy budynek lub lokal mieszkalny, w którym ma być realizowane przedsięwzięcie, jest

wyposażony w inne źródła ciepła niż na paliwo stałe lub w źródła ciepła na paliwo stałe spełniające wymagania minimum 5 klasy według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5, dofinansowanie może być udzielone wyłącznie na zakres wskazany w pozycji 3 w tabeli w ust. 9.2.2 pkt 1 Części 1) Programu, z zastrzeżeniem zdania poniżej.

Istnieje możliwość wymiany źródła ciepła, jeżeli mimo posiadania w budynku/lokalu mieszkalnym kotła gazowego, wykorzystywane jest w tym budynku/lokalu mieszkalnym nieefektywne źródło ciepła na paliwo stałe, z tym, że ilość pobieranego paliwa gazowego z sieci dystrybucji gazu (średnia z ostatnich 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie, a w przypadku okresu krótszego średnia z całego okresu) w tym lokalu/budynku mieszkalnym nie może być wyższa niż 5 600 kWh/rok.

10.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie z innych programów finansowanych ze środków publicznych od 1 stycznia 2014 r. do 30 kwietnia 2020 r., w tym w szczególności:

1) w ramach regionalnych programów operacyjnych 2014 – 202016;

2) z gminnych programów ograniczania niskiej emisji17;może otrzymać dofinansowanie z Programu tylko na zakres przedsięwzięcia, na który nie otrzymał dofinansowania w ramach powyższych programów, z zastrzeżeniem pkt 11 i 12 poniżej.

11.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Mój Prąd18 może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Mój Prąd.

12.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Stop Smog może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Stop Smog.

13.Przedsięwzięcie realizowane w ramach Programu może być dofinansowane z innych środków publicznych niż Programy wymienione w pkt 11 i 12, z zastrzeżeniem pkt 10 oraz w ramach dofinansowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej udzielanego na podstawie art. 15a Ustawy o efektywności energetycznej19, z tym, że łączna kwota dofinansowania na przedsięwzięcie nie może przekroczyć 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. W przypadku otrzymania dofinansowania przez Wnioskodawcę z programów, w których właścicielem zakupionego źródła ciepła po wymianie jest jednostka samorządu terytorialnego, użyczająca lub oddająca je właścicielowi nieruchomości do bezpłatnego użytkowania, Wnioskodawca nie musi być właścicielem źródła ciepła, o dofinansowanie którego wnioskuje w ramach Programu (nie musi być spełniony warunek zakupu), o ile Wnioskodawca nabędzie własność tego źródła ciepła w przyszłości.

14.Warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się Beneficjenta, że po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia w ramach Programu w budynku/lokalu mieszkalnym objętym dofinansowaniem:

16 Przez regionalne programy operacyjne 2014 -2020 rozumie się programy zdefiniowane w art. 2 pkt 17 lit. c ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 - 2020.17 Przez gminne programy ograniczania niskiej emisji rozumie się programy ustanowione w drodze uchwały przez radę gminy, finansowane na podstawie art. 403 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.

18 Program Priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 19 Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.

8

1)  nie będzie zainstalowane i nie będzie użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż 5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5;

2)  zamontowanewbudynku/lokalumieszkalnymkominkiwykorzystywanenacelerekreacyjnebędą spełniać wymagania ekoprojektu20,

3)  wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia służące do celów ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej (w tym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne) będą spełniać docelowe wymagania obowiązujących na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem, aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych21, również wtedy kiedy akty te przewidują bardziej rygorystyczne ograniczenia dotyczące zakupu i montażu źródła ciepła.

15.Zakres przedsięwzięcia finansowanego w ramach Programu musi być zgodny, z programem ochrony powietrza w rozumieniu art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, właściwym ze względu na usytuowanie budynku/lokalu mieszkalnego, obowiązującym na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie.

16.Na przedsięwzięcia realizowane w budynkach, na budowę których po 31 grudnia 2013 r.:

1)  został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu

budowlanego,

2)  zostałodokonanezgłoszeniebudowylubwykonaniarobótbudowlanychwprzypadku,gdyniejest

wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,

nie udziela się dofinansowania na zakres kosztów kwalifikowanych wskazany w tabeli 3 Załącznika 2 do Programu, tj. ocieplenie przegród budowlanych, stolarka okienna i drzwiowa.

17.W przypadku montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej warunkiem wypłaty dofinansowania na ten koszt kwalifikowany jest przedstawienie wystawionego na Beneficjenta zaświadczenia Operatora Sieci Dystrybucyjnej potwierdzającego montaż licznika wraz z numerem Punktu Poboru Energii opatrzonego pieczęcią firmową oraz czytelnym podpisem lub umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzaniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji, której stronami są Beneficjent i Operator Sieci Dystrybucyjnej.

18.Przeprowadzenie audytu energetycznego jest obowiązkowe w przypadku dotacji na przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją, w rozumieniu ust. 9.2.2 pkt 3 Części 1) Programu. W pozostałych przypadkach, przeprowadzenie audytu nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

19.Wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

9.3.2. Warunki odnoszące się do źródeł ciepła

W ramach Programu można dofinansować zakup i montaż jednego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu. Wyjątek stanowi ogrzewanie elektryczne, które może się składać z kilku urządzeń trwale zainstalowanych w budynku/lokalu mieszkalnym, tworzących system ogrzewania tego budynku/lokalu mieszkalnego.

W przypadku gdy budynek/lokal mieszkalny jest podłączony do sieci dystrybucji gazu, montaż kotła na biomasę jest możliwy wyłącznie w przypadku zastosowania kotła na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m3, z zastrzeżeniem ust. 9.3.1 pkt 14 ppkt 3 Części 1) Programu.

20 Wymagania ekoprojektu określone zostały w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe.21 Przez uchwały antysmogowe rozumie się uchwały podjęte przez sejmik województwa w trybie art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

9

3. Wymieniane źródło ciepła na paliwo stałe musi być trwale wyłączone z użytku. Potwierdzeniem trwałego wyłączenia z użytku źródła ciepła na paliwo stałe jest imienny dokument zezłomowania /karta przekazania odpadu/formularza przyjęcia odpadów metali. Dopuszcza się pozostawienie wbudynku/lokalu mieszkalnym pieców kaflowych lub kominków niespełniających wymagań ekoprojektu20 oraz docelowych wymagań aktów prawa miejscowego (w tym uchwał antysmogowych, o których mowa w ust. 9.3.1 pkt 14 ppkt 3 Części 1) Programu), jednak muszą być one trwale odłączone od przewodu kominowego, co oznacza trwałe wyłączenie z użytku i musi być to potwierdzone odpowiednim protokołem kominiarskim wydanym przez mistrza kominiarskiego.

10.Szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć

Wniosek jest złożony w terminie określonym w regulaminie naboru

Wniosek jest złożony na obowiązującym formularzu i w wymaganej formie

Wniosek jest kompletny iprawidłowo podpisany, wypełniono wszystkie

wymagane pola formularza wniosku oraz dołączono wszystkie wymagane

załączniki

Wnioskodawca mieści się w katalogu Beneficjentów, określonym w Części 1) Programu

Cel i rodzaj przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Okres realizacji przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Forma i intensywność wnioskowanego dofinansowania jest zgodna z Częścią 1) Programu

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów formalnych powoduje odrzucenie wniosku.

4

10

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów merytorycznych powoduje odrzucenie wniosku.

11.Postanowienia dodatkowe

1. Wnioski o dofinansowanie są rozpatrywane przez wfośigw:1) w terminie do 30 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację,2) w terminie do 14 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację na częściową spłatę kapitału

kredytu bankowego,z zastrzeżeniem, że szczegółowy sposób postępowania z wnioskiem określa właściwy regulamin naboru.

2.

Lista banków udzielających kredytu objętego dofinansowaniem w ramach Programu publikowana jest na stronie internetowej www.czystepowietrze.gov.pl oraz na stronach internetowych wfośigw.

Listy gmin, które zawarły porozumienia w sprawie realizacji Programu publikowane są na stronach internetowych poszczególnych wfośigw.

NFOŚiGW/wfośigw może dokonać kontroli przedsięwzięć samodzielnie lub poprzez podmioty zewnętrzne od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości.

Przedsięwzięcia mogą podlegać kontroli lub audytowi dokonywanym przez uprawnione instytucje i ograny, samodzielnie lub przez podmioty zewnętrzne, od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości, zgodnie z przepisami prawa krajowego i unijnego oraz dokumentami, w tym wytycznymi właściwego ministra, dotyczącymi środków pozyskiwanych na realizację Programu z budżetu Unii Europejskiej w ramach perspektywy finansowej 2021-2027 oraz środków finansowych, którymi Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie ma prawo i obowiązek dysponować w trybie i na zasadach określonych w umowie o wykonywanie zadań związanych z realizacją Planu Rozwojowego, o której mowa w art. 14ln ust. 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r., poz. 1057, z późn. zm.) oraz środków planowanej pożyczki dla Polski w ramach instrumentu finansowego Banku Światowego

Program for Results.

Okres trwałości wynosi 5 lat od daty zakończenia przedsięwzięcia. W okresie trwałości Beneficjent

nie może zmienić przeznaczenia budynku/lokalu z mieszkalnego na inny, nie może zdemontować urządzeń, instalacji oraz wyrobów budowlanych zakupionych i zainstalowanych w trakcie realizacji przedsięwzięcia, a także nie może zainstalować dodatkowych źródeł ciepła, niespełniających warunków Programu i wymagań technicznych określonych w Programie oraz załączniku nr 2 do Programu.

W ramach Programu nie udziela się pomocy publicznej.

Na jeden budynek/lokal mieszkalny może zostać udzielona i wypłacona dotacja na podstawie

maksymalnie dwóch wniosków o dofinansowanie, z zastrzeżeniem pkt 10 poniżej. Nie wlicza się do tej liczby wniosków, na podstawie których udzielono i wypłacono dofinansowanie w wersjach Programu obowiązujących do 14.05.2020 r. Kolejny wniosek o dofinansowanie może zostać złożony na inne koszty kwalifikowane niż dofinansowane wcześniejszą dotacją/wcześniejszymi dotacjami,

Dofinansowanie będzie udzielone każdemu Wnioskodawcy, który spełni warunki Programu, aż do

wyczerpania budżetu Programu.

11

pod warunkiem zakończenia i rozliczenia wcześniejszego przedsięwzięcia/wcześniejszych

przedsięwzięć.

Dotacja do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją w rozumieniu ust. 9.2.2 pkt 3 może

być udzielona i wypłacona na dany budynek/lokal mieszkalny wyłącznie w ramach jednego wniosku o dofinansowanie. Po zrealizowaniu przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją i wypłacie dotacji w tym zakresie, nie ma możliwości składania kolejnego wniosku o dofinansowanie w ramach Programu.

W sytuacjach niezależnych od Beneficjenta, których następstw nie mógł uniknąć mimo zachowania należytej staranności, na uzasadniony wniosek Beneficjenta, WFOŚiGW może przedłużyć maksymalny okres realizacji przedsięwzięcia o okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednak nie dłużej niż do 30.06.2029 r. Limit 6 miesięcy nie dotyczy wydłużenia okresu realizacji przedsięwzięcia w wyniku przesunięcia terminu przyłączenia gazu przez operatora.

W przypadku wniosku o dofinansowanie w formie dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego składanego w banku, który przystąpił do Programu, dofinansowanie jest udzielane dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego, jeżeli dla tego budynku lub nieruchomości gruntowej, na której posadowiono ten budynek została założona księga wieczysta.

Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących przedsięwzięcie dokonuje na własne ryzyko Beneficjent.

Część 2) Dla Beneficjentów uprawnionych do podwyższonego poziomu dofinansowania

8. Beneficjenci

1. Beneficjentem jest osoba fizyczna, która łącznie spełnia następujące warunki:

1)  jest właścicielem/współwłaścicielem22 budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub wydzielonego

w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą23;

2)  przeciętny miesięczny dochód na jednego członka jej gospodarstwa domowego wskazany w zaświadczeniu wydawanym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta24 zgodnie z art. 411 ust.

10g ustawy – Prawo ochrony środowiska, nie przekracza kwoty: a) 1 894 zł w gospodarstwie wieloosobowym,b) 2 651 zł w gospodarstwie jednoosobowym.

2. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, roczny przychód osoby, o której mowa w ust. 1, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej za rok kalendarzowy, za który ustalony został przeciętny miesięczny dochód wskazany w zaświadczeniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie przekroczył czterdziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów obowiązującym w grudniu roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie.

9. 9.1

Formyiwarunkiudzielaniadofinansowania Formy dofinansowania

22 W przypadku współwłasności, Wnioskodawca może otrzymać dofinansowanie, jeżeli przedłoży zgodę wszystkich pozostałych współwłaścicieli na realizację przedsięwzięcia.23 W Programie oraz dokumentach programowych zamiast sformułowania „budynek mieszkalny jednorodzinny” używa się również sformułowania „budynek mieszkalny”, a zamiast sformułowania „wydzielony w budynku jednorodzinnym lokal mieszkalny z wyodrębnioną księgą wieczystą” używa się sformułowania „lokal mieszkalny”.

24 Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w formie pisemnej, upoważnić swojego zastępcę, pracownika urzędu gminy albo kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych (Dz. U. poz. 1818) - dyrektora centrum usług społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia postępowań w sprawach, o których mowa w art. 411 ust. 10g ustawy – Prawo ochrony środowiska, w tym do wydawania w tych sprawach zaświadczeń.

12

1.

Lp.

1.

Rodzaje przedsięwzięć:

Rodzaj przedsięwzięcia

1) dotacja;

2) 3) 4)

9.29.2.1. Intensywność dofinansowania w formie dotacji:

Intensywność dofinansowania odnosi się do kosztów kwalifikowanych. Koszty kwalifikowane nie obejmują podatku od towarów i usług (VAT).

Intensywność dofinansowania w przypadku dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu ustalana jest wodniesieniu do faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia pokrytych ze środków własnych oraz ze środków kredytu bankowego, z zastrzeżeniem, że wypłacona kwota dotacji musi być niższa niż kapitał kredytu wykorzystany na koszty kwalifikowane tego przedsięwzięcia.

Intensywność dofinansowania oraz maksymalne kwoty dotacji dla poszczególnych kosztów kwalifikowanych wskazano w Załączniku nr 2a do Programu.

9.2.2. Rodzaje przedsięwzięć oraz maksymalna kwota dotacji dla przedsięwzięć:

pożyczka dla gmin, jako uzupełniające finansowanie dla Beneficjentów; dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego;dotacja z prefinansowaniem.

Poziom dofinansowania

Maksymalna kwota dotacji25 do

2.

Przedsięwzięcie obejmujące demontaż nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe oraz:

bez kompleksowej bez kompleksowej termomodernizacji: termomodernizacji:

25 Maksymalna dotacja w przypadku kompleksowej termomodernizacji będzie wypłacana po spełnieniu warunków określonych w ust. 9.2.2 pkt 3

13

3.

Maksymalne kwoty dotacji opisane w powyższej tabeli nie sumują się. Wyjątkiem jest możliwość zwiększenia maksymalnej kwoty dotacji o faktycznie poniesiony koszt przeprowadzenia audytu energetycznego.

Dotacja do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją budynku/lokalu mieszkalnego, wskazana w powyższej tabeli, należna jest po spełnieniu łącznie następujących warunków:

1)

2)

Został przeprowadzony audyt energetyczny budynku/lokalu mieszkalnego i został złożony wraz z wnioskiem o płatność Dokument podsumowujący audyt energetyczny budynku sporządzony na obowiązującym w ramach programu wzorze;Osiągnięto co najmniej jeden wskaźnik kompleksowej termomodernizacji:

a)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową do 80 kWh/(m2*rok) lub

b)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową o minimum 40%;

3) Zrealizowany został w całości wariant z audytu energetycznego gwarantujący osiągnięcie

co najmniej jednego ze wskaźników określonych w ppkt 2, nie później, niż do dnia zakończenia realizacji przedsięwzięcia;

14

4. Przedsięwzięcie może być realizowane wyłącznie w istniejącym26 budynku/ lokalu mieszkalnym (do dofinansowania nie kwalifikuje się kosztów poniesionych przed oddaniem do użytkowania budynku/lokalu mieszkalnego).

5. Maksymalne kwoty dotacji określono na jeden budynek/lokal mieszkalny.

9.3 Warunki dofinansowania9.3.1. Ogólne warunki przyznania i wypłaty dofinansowania:

Dofinansowanie w formie dotacji (9.1. pkt 1 Części 2) Programu):

1)  dotacja przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

2)  warunkiem przyznania dofinansowania jest przedłożenie wraz z wnioskiem o dofinansowanie zaświadczenia wydawanego zgodnie z ust. 8 pkt 1.2 Części 2) Programu);

3)  dotacja zostanie wypłacona przez wfośigw w całości lub w maksymalnie trzech częściach na podstawie złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie przedsięwzięcia w całości lub części, na rachunek bankowy wykonawcy/sprzedawcy lub na rachunek bankowy Beneficjenta w terminie 30 dni od daty wpływu do wfośigw kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami;

Dofinansowaniewformiepożyczkidlagmin(9.1pkt2Części2)Programu):

1)  pożyczka dla gminy udzielana jest ze środków udostępnianych przez NFOŚiGW dla wfośigw albo ze

środków wfośigw, z przeznaczeniem na dofinansowanie dla Beneficjentów, na warunkach nie mniej

korzystnych niż te, na jakich gmina uzyskała pożyczkę z wfośigw;

2)  szczegółowe prawa i obowiązki gminy udzielającej dofinansowania w ramach Programu zostaną

określone w umowie wfośigw z gminą.

Dofinansowanie w formie dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego (9.1 pkt 3 Części 2)

Programu):

1)  wnioskodawcaskładawniosekodotacjęnaczęściowąspłatękapitałukredytubankowegowbanku,

który przystąpił do Programu, a kwota kapitału kredytu udzielonego na przedsięwzięcie objęte

wnioskiem o dotację musi być wyższa niż kwota wnioskowanej dotacji na to przedsięwzięcie;

2)  dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal

mieszkalny objęty wnioskiem;

3)  warunkiem przyznania dofinansowania jest przedłożenie wraz z wnioskiem o dofinansowanie

zaświadczenia wydawanego zgodnie z ust. 8 pkt 1.2 Części 2) Programu);

4)  warunkiemwypłatydotacjinaczęściowąspłatękapitałukredytujestwypłataBeneficjentowi,przez

bank, kredytu z przeznaczeniem wyłącznie na cele zgodne z Programem oraz wykorzystanie tego

kredytu przez Beneficjenta, zgodnie z jego przeznaczeniem;

5)  dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu zostanie wypłacona przez wfośigw na podstawie

złożonego przez Beneficjenta kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie potwierdzającymi zrealizowanie całości przedsięwzięcia, na rachunek bankowy określony w umowie o dofinansowanie, prowadzony przez bank w terminie 30 dni;

6)  bank udziela kredytu z własnych środków z przeznaczeniem wyłącznie na:

a) pokrycie kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia oraz kosztów podatku od towarów i usług

(VAT) naliczonego od tych kosztów w wysokości nie mniejszej niż 95% kwoty kredytu,

26 Przez budynek istniejący należy rozumieć budynek oddany do użytkowania na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, do którego organ właściwy nie wniósł sprzeciwu lub na podstawie prawomocnej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie wydanej przez właściwy organ.

15

b) pokrycie pozostałych kosztów przedsięwzięcia, które są zgodne z celami Programu i niezbędne do jego realizacji oraz pokrycie podatku od towarów i usług (VAT) naliczonego od tych kosztów, jednak łącznie w wysokości nie większej niż 5% kwoty kredytu;

7) szczegółowe prawa i obowiązki banku udzielającego kredytu w ramach Programu określa odrębna umowa dotycząca współpracy z bankiem, zawarta między NFOŚiGW, wfośigw i bankiem, który przystąpił do wdrażania Programu.

4. Dotacja z prefinansowaniem (9.1 pkt 4 Części 2) Programu):

1)  prefinansowanie stanowi wypłatę przez wfośigw przyznanej Beneficjentowi części lub całości

dotacji na rachunek bankowy wykonawcy, na warunkach określonych w Programie

z zastrzeżeniem ppkt 7);

2)  dotacja z prefinansowaniem przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren

województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

3)  warunkiem przyznania dofinansowania i wypłaty zaliczki jest przedłożenie wraz z wnioskiem

o dofinansowanie:

a)  zaświadczenia wydawanego zgodnie z ust. 8 pkt 1.2 Części 2) Programu;

b)  zawartej/zawartych z wykonawcą/ wykonawcami umowy/ umów na realizację danego

zakresu przedsięwzięcia (maksymalnie 3 umowy zawarte pomiędzy wnioskodawcą awykonawcą zgodnie z warunkami wynikającymi z Programu, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane przewidziane w przedsięwzięciu realizowanym w ramach Programu);

4)  zaliczka może być wypłacona maksymalnie do wysokości 50% przyznanej dotacji przypadającej na dany zakres przedsięwzięcia zawarty w danej umowie z wykonawcą, przy czym suma wszystkich wypłaconych zaliczek nie może przekroczyć 50% maksymalnej kwoty dotacji na realizację przedsięwzięcia wynikającej z wniosku o dofinansowanie;

5)  kwota dotacji w formie zaliczki zostanie wypłacona bezpośrednio na rachunek wykonawcy w terminie do 14 dni od daty zawarcia umowy o dofinansowanie lecz nie wcześniej niż 14 dni przed datą rozpoczęcia realizacji przedmiotu umowy Beneficjenta z wykonawcą, z zastrzeżeniem, że zaliczka nie może zostać wypłacona gdy z umowy z wykonawcą wynika, że jej realizacja została zakończona;

6)  pozostała część dofinansowania przypadającego na zakres przedsięwzięcia wynikający z umowyzwykonawcą/wykonawcami zostanie wypłacona bezpośrednio na jego/ich rachunek, po zrealizowaniu zakresu tej umowy i złożeniu przez Beneficjenta wniosku o płatność, o którym mowa w ppkt 9) poniżej, zgodnie z wskazanymi w tym punkcie zasadami iterminem, zawierającego oświadczenie Beneficjenta że nie dokonał płatności wykonawcy;

7)  w przypadku opłacenia wynagrodzenia wykonawcy/wykonawców przez Beneficjenta, dotacja będzie wypłacona bezpośrednio na rachunek bankowy Beneficjenta;

8)  Beneficjent zobowiązany jest przedstawić potwierdzenie opłacenia wkładu własnego na realizację przedsięwzięcia, który stanowi różnicę pomiędzy faktycznie poniesionym kosztem kwalifikowanym przedsięwzięcia a kwotą dotacji udzieloną Beneficjentowi na podstawie umowy o dofinansowanie, wyliczonego zgodnie z Programem, przypadającego na umowę z wykonawcą, z wnioskiem o płatność o którym mowa w ppkt 9) poniżej;

9)  Wypłata należnej kwoty dotacji (w tym rozliczenie prefinansowania po wcześniej wypłaconej zaliczce zgodnie z pkt 4) nastąpi w maksymalnie trzech częściach na podstawie złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie przedsięwzięcia w całości lub części, na rachunek bankowy wykonawcy lub na rachunek bankowy Beneficjenta w terminie 30 dni od daty wpływu do wfośigw kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami;

10)  Beneficjentom został udostępniony wzór umowy z wykonawcą, który Beneficjent może wykorzystać do uregulowania stosunku prawnego z wykonawcą. Wykorzystanie wzoru umowy jest dobrowolne, umowy o innej treści uzgodnionej między wykonawcą a Beneficjentem również mogą stanowić podstawę wypłaty zaliczki, o ile nie stoją w sprzeczności z wymogami Programu.

16

Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących przedsięwzięcie dokonuje

Beneficjent na własne ryzyko;

11)  Termin realizacji przedmiotu umowy zawartej przez beneficjenta z wykonawcą powinien dawać

realną możliwość realizacji przedsięwzięcia w terminie zgodnym z Programem.

12)  Wykonawca, z którym Beneficjent podpisuje umowę musi działać na rynku usług budowlanych, remontowych lub montażowych co najmniej 1 rok albo posiadać doświadczenie w realizacji

co najmniej pięciu inwestycji dla Beneficjentów w programie priorytetowym „Czyste Powietrze”.

Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia realizowane w budynkach wykorzystywanych

sezonowo lub w budynkach gospodarczych.27

Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia, dla których wnioskowana kwota dotacji jest niższa

niż 3 tysiące złotych. Warunek nie dotyczy przedsięwzięć, w zakresie których jest zakup i montaż źródła

ciepła.

Nie wypłaca się dofinansowania, jeżeli Beneficjent zbył przed wypłatą dotacji budynek/lokal

mieszkalny objęty dofinansowaniem.

W przypadku gdy w budynku/lokalu mieszkalnym, w którym realizowane jest przedsięwzięcie,

prowadzona jest działalność gospodarcza rozumiana zgodnie z unijnym prawem konkurencji28, wysokość dofinansowania jest pomniejszana proporcjonalnie do powierzchni zajmowanej na prowadzenie działalności gospodarczej, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności.

W przypadku gdy działalność gospodarcza jest prowadzona na powierzchni całkowitej przekraczającej 30% budynku/lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania.

10.Jeśli w budynku mieszkalnym jednorodzinnym wydzielono lokale mieszkalne, dofinansowanie przysługuje osobno na każdy lokal.

11.W przypadku gdy budynek lub lokal mieszkalny, w którym ma być realizowane przedsięwzięcie jest wyposażony w inne źródła ciepła niż na paliwo stałe lub w źródła ciepła na paliwa stałe spełniające wymagania minimum 5 klasy według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5, dofinansowanie może być udzielone wyłącznie na zakres wskazany w pozycji 3 w tabeli w ust. 9.2.2 pkt 1 Części 2) Programu, z zastrzeżeniem zdania poniżej.

Istnieje możliwość wymiany źródła ciepła, jeżeli mimo posiadania w budynku/lokalu mieszkalnym kotła gazowego, wykorzystywane jest w tym budynku/lokalu mieszkalnym nieefektywne źródło ciepła na paliwo stałe, z tym, że ilość pobieranego paliwa gazowego z sieci dystrybucji gazu (średnia z ostatnich 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie, a w przypadku okresu krótszego średnia z całego okresu) w tym lokalu/budynku mieszkalnym nie może być wyższa niż 5 600 kWh/rok.

12.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Mój Prąd29 może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Mój Prąd.

13.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Stop Smog może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Stop Smog.

27 Źródło ciepła może być zainstalowane w budynku gospodarczym, jeżeli służy wyłącznie do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu budynku/lokalu mieszkalnego.28 Działalność gospodarcza, według unijnego prawa konkurencji, rozumiana jest bardzo szeroko, jako oferowanie towarów lub usług na rynku. Zakres tego pojęcia jest szerszy niż w prawie krajowym (art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców), ponieważ nie wymaga się, aby działalność miała charakter zarobkowy, czy była prowadzona w sposób zorganizowany lub ciągły. W związku z tym działalność taka jak np. wynajmowanie budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, najem okazjonalny oraz inne formy udostępnienia tych budynków lub lokali na rynku, należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji.

29 Program Priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

17

14.Przedsięwzięcie realizowane w ramach Programu może być dofinansowane z innych środków publicznych niż Programy wymienione w pkt 12 i 13 oraz w ramach dofinansowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej udzielanego na podstawie art. 15a Ustawy o efektywności energetycznej30, z tym, że łączna kwota dofinansowania na przedsięwzięcie nie może przekroczyć 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. W przypadku otrzymaniadofinansowania przez Wnioskodawcę z programów, w których właścicielem zakupionego źródła ciepła po wymianie jest jednostka samorządu terytorialnego, użyczająca i oddająca je właścicielowi nieruchomości do bezpłatnego użytkowania, Wnioskodawca nie musi być właścicielem źródła ciepła, o dofinansowanie którego wnioskuje w ramach Programu (nie musi być spełniony warunek zakupu), o ile Wnioskodawca nabędzie własność tego źródła ciepła w przyszłości.

15.Warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się Beneficjenta, że po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia w ramach Programu w budynku/lokalu mieszkalnym objętym dofinansowaniem:

1)  nie będzie zainstalowane i nie będzie użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż

5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5,

2)  zamontowane w budynku/ lokalu mieszkalnym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne będą

spełniać wymagania ekoprojektu31,

3)  wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia służące do celów ogrzewania lub

przygotowania ciepłej wody użytkowej (w tym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne) będą spełniać docelowe wymagania obowiązujących na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem, aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych32, również wtedy kiedy akty te przewidują bardziej rygorystyczne ograniczenia dotyczące zakupu i montażu źródła ciepła.

16.Zakres przedsięwzięcia finansowanego w ramach Programu musi być zgodny z programem ochrony powietrza w rozumieniu art. 91 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, właściwym ze względu na usytuowanie budynku/lokalu mieszkalnego, obowiązującym na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie.

17.Na przedsięwzięcia realizowane w budynkach, na budowę których po 31 grudnia 2013 r.:

1)  został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu

budowlanego,

2)  zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie jest

wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,

nie udziela się dofinansowania na zakres kosztów kwalifikowanych wskazany w tabeli 3 Załącznika 2a do Programu, tj. ocieplenie przegród budowlanych, stolarka okienna i drzwiowa.

18. W przypadku montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej warunkiem wypłaty dofinansowania na ten koszt kwalifikowany jest przedstawienie wystawionego na Beneficjenta zaświadczenia Operatora Sieci Dystrybucyjnej potwierdzającego montaż licznika wraz z numerem Punktu Poboru Energii opatrzonego pieczęcią firmową oraz czytelnym podpisem lub umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzaniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji, której stronami są Beneficjent i Operator Sieci Dystrybucyjnej. W przypadku prefinansowania dotyczącego montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej wymienione w zdaniu pierwszym zaświadczenie lub umowę należy dostarczyć z wnioskiem o płatność, o którym mowa w ust. 9.3.1 pkt 4 ppkt 8 Części 2) Programu).

19.Przeprowadzenie audytu energetycznego jest obowiązkowe w przypadku dotacji do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją, w rozumieniu ust. 9.2.2 pkt 3. W pozostałych przypadkach, przeprowadzenie audytu nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

30 Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.31 Wymagania ekoprojektu określone zostały w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe.32 Przez uchwały antysmogowe rozumie się uchwały podjęte przez sejmik województwa w trybie art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

18

20.Wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

9.3.2. Warunki odnoszące się do źródeł ciepła

W ramach Programu można dofinansować zakup i montaż jednego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu. Wyjątek stanowi ogrzewanie elektryczne, które może się składać z kilku urządzeń trwale zainstalowanych w budynku/lokalu mieszkalnym, tworzących system ogrzewania tego budynku/lokalu mieszkalnego.

W przypadku gdy ten budynek/lokal mieszkalny jest podłączony do sieci dystrybucji gazu, montaż kotła na biomasę jest możliwy wyłącznie w przypadku zastosowania kotła na biomasę drzewną o obniżonej emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m3, z zastrzeżeniem ust. 9.3.1 pkt 15 ppkt 3 Części 2) Programu.

Wymieniane źródło ciepła na paliwo stałe musi być trwale wyłączone z użytku. Potwierdzeniem trwałego wyłączenia z użytku źródła ciepła na paliwo stałe jest imienny dokument zezłomowania/karta przekazania odpadu/formularza przyjęcia odpadów metali. Dopuszcza się pozostawienie w budynku/lokalu mieszkalnym pieców kaflowych lub kominków niespełniających wymagań ekoprojektu31 oraz docelowych wymagań aktów prawa miejscowego (w tym uchwał antysmogowych, o których mowa w ust. 9.3.1 pkt 15 ppkt 3 Części 2) Programu), jednak muszą być one trwale odłączone od przewodu kominowego, co oznacza trwałe wyłączenie z użytku i musi być to potwierdzone odpowiednim protokołem kominiarskim wydanym przez mistrza kominiarskiego.

10. Szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć

Wniosek jest złożony w terminie określonym w regulaminie naboru

Wniosek jest złożony na obowiązującym formularzu i w wymaganej formie

Wniosek jest kompletny iprawidłowo podpisany, wypełniono wszystkie

wymagane pola formularza wniosku oraz dołączono wszystkie wymagane

załączniki

Wnioskodawca mieści się w katalogu Beneficjentów, określonym w Części 2) Programu

Cel i rodzaj przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Okres realizacji przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Forma i intensywność wnioskowanego dofinansowania jest zgodna z Częścią 2) Programu

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów formalnych powoduje odrzucenie wniosku

4.

7.

19

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów merytorycznych powoduje odrzucenie wniosku.

11. Postanowienia dodatkowe

1. Wnioski o dofinansowanie są rozpatrywane przez wfośigw:

1)  w terminie do 30 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację,

2)  w terminie do 14 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację z prefinansowaniem,

3)  w terminie do 14 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację na częściową spłatę kapitału

kredytu bankowego,

z zastrzeżeniem, że szczegółowy sposób postępowania z wnioskiem określa właściwy regulamin naboru.

2.

ListabankówudzielającychkredytuobjętegodofinansowaniemwramachProgramupublikowanajest na stronie internetowej www.czystepowietrze.gov.pl oraz na stronach internetowych wfośigw.

Listy gmin, które zawarły porozumienia i gmin, które zawarły umowy pożyczki w sprawie realizacji Programu, publikowane są na stronach internetowych poszczególnych wfośigw.

NFOŚiGW/wfośigw może dokonać kontroli przedsięwzięć samodzielnie lub poprzez podmioty zewnętrzne od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości.

Przedsięwzięcia mogą podlegać kontroli lub audytowi dokonywanym przez uprawnione instytucje i ograny, samodzielnie lub przez podmioty zewnętrzne, od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości, zgodnie z przepisami prawa krajowego i unijnego oraz dokumentami, w tym wytycznymi właściwego ministra, dotyczącymi środków pozyskiwanych na realizację Programu z budżetu Unii Europejskiej w ramach perspektywy finansowej 2021-2027 oraz środków finansowych, którymi Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie ma prawo i obowiązek dysponować w trybie i na zasadach określonych w umowie o wykonywanie zadań związanych z realizacją Planu Rozwojowego, o której mowa w art. 14ln ust. 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r., poz. 1057, z późn. zm.) oraz środków planowanej pożyczki dla Polski w ramach instrumentu finansowego Banku Światowego Program for Results.

Okres trwałości wynosi 5 lat od daty zakończenia przedsięwzięcia. W okresie trwałości Beneficjent nie może zmienić przeznaczenia budynku/lokalu z mieszkalnego na inny, nie może zdemontować urządzeń, instalacji oraz wyrobów budowlanych zakupionych i zainstalowanych w trakcie realizacji

Dofinansowanie będzie udzielone każdemu Wnioskodawcy, który spełni warunki Programu, aż do

wyczerpania budżetu Programu.

20

przedsięwzięcia, a także nie może zainstalować dodatkowych źródeł ciepła niespełniających warunków

Programu i wymagań technicznych określonych w Programie oraz załączniku nr 2a do Programu.

W ramach Programu nie udziela się pomocy publicznej.

Na jeden budynek/lokal mieszkalny może zostać udzielona i wypłacona dotacja na podstawie

maksymalnie dwóch wniosków o dofinansowanie, z zastrzeżeniem pkt 10 poniżej. Nie wlicza się do tej liczby wniosków, na podstawie których udzielono i wypłacono dofinansowanie w wersjach Programu obowiązujących do 14.05.2020 r. Kolejny wniosek o dofinansowanie może zostać złożony na inne koszty kwalifikowane niż dofinansowane wcześniejszą dotacją/wcześniejszymi dotacjami, pod warunkiem zakończenia i rozliczenia wcześniejszego przedsięwzięcia/wcześniejszych przedsięwzięć.

10.Dotacja do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją w rozumieniu ust. 9.2.2 pkt 3 może być udzielona i wypłacona na dany budynek/lokal mieszkalny wyłącznie w ramach jednego wniosku o dofinansowanie. Po zrealizowaniu przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją i wypłacie dotacji w tym zakresie, nie ma możliwości składania kolejnego wniosku o dofinansowanie w ramach Programu.

11.Beneficjent, który zawarł umowę o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem ma możliwość zmiany warunków umowy o dofinansowanie na warunki obowiązujące w obecnej wersji Programu.

12.W sytuacjach niezależnych od Beneficjenta, których następstw nie mógł uniknąć mimo zachowania należytej staranności, na uzasadniony wniosek Beneficjenta, WFOŚiGW może przedłużyć maksymalny okres realizacji przedsięwzięcia o okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednak nie dłużej niż do 30.06.2029 r. Limit 6 miesięcy nie dotyczy wydłużenia okresu realizacji przedsięwzięcia w wyniku przesunięcia terminu przyłączenia gazu przez operatora.

13.W przypadku wniosku o dofinansowanie w formie dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego składanego w banku, który przystąpił do Programu, dofinansowanie jest udzielane dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego, jeżeli dla tego budynku lub nieruchomości gruntowej, na której posadowiono ten budynek została założona księga wieczysta.

14.Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących przedsięwzięcie dokonuje na własne ryzyko Beneficjent.

Część 3) Dla Beneficjentów uprawnionych do najwyższego poziomu dofinansowania

8. Beneficjenci

1. Beneficjentem jest osoba fizyczna, która łącznie spełnia następujące warunki:

1)  jest właścicielem/współwłaścicielem33 budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub wydzielonego

w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą34;

2)  przeciętny miesięczny dochód na jednego członka jej gospodarstwa domowego wskazany w zaświadczeniu wydawanym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta35 zgodnie z art. 411 ust.

10g ustawy – Prawo ochrony środowiska, nie przekracza kwoty:

a) 1 090 zł w gospodarstwie wieloosobowym,

33 W przypadku współwłasności, Wnioskodawca może otrzymać dofinansowanie, jeżeli przedłoży zgodę wszystkich pozostałych współwłaścicieli na realizację przedsięwzięcia.34 W Programie oraz dokumentach programowych zamiast sformułowania „budynek mieszkalny jednorodzinny” używa się również sformułowania „budynek mieszkalny”, a zamiast sformułowania „wydzielony w budynku jednorodzinnym lokal mieszkalny z wyodrębnioną księgą wieczystą” używa się sformułowania „lokal mieszkalny”.

35.Wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w formie pisemnej, upoważnić do wydania zaświadczeń swojego zastępcę, pracownika urzędu gminy albo kierownika ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych – dyrektora centrum usług społecznych, lub kierownika innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej, dyrektora centrum usług społecznych lub innej jednostki organizacyjnej gminy

21

b) 1 526 zł w gospodarstwie jednoosobowym.lubma ustalone prawo do otrzymywania zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego, potwierdzone w zaświadczeniu wydanym na wniosek Beneficjenta, przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta35, zawierającym wskazanie rodzaju zasiłku oraz okresu, na który został przyznany. Zasiłek musi przysługiwać w każdym z kolejnych 6 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o wydanie zaświadczenia oraz co najmniej do dnia złożenia wniosku o dofinansowanie.

2. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę, która przedstawiła zaświadczenie o przeciętnym miesięcznym dochodzie na jednego członka jej gospodarstwa domowego, roczny jej przychód, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej za rok kalendarzowy, za który ustalony został przeciętny miesięczny dochód wskazany w zaświadczeniu, nie przekroczył dwudziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów obowiązującym w grudniu roku poprzedzającego rok złożenia wniosku o dofinansowanie.

9. Formyiwarunkiudzielaniadofinansowania 9.1 Formy dofinansowania

1) dotacja;

2)  pożyczka dla gmin, jako uzupełniające finansowanie dla Beneficjentów36;

3)  dotacja z prefinansowaniem.

9.2 Poziom dofinansowania9.2.1. Intensywność dofinansowania w formie dotacji:

Intensywność dofinansowania odnosi się do kosztów kwalifikowanych. Koszty kwalifikowane nie obejmują podatku od towarów i usług (VAT).

Intensywność dofinansowania oraz maksymalne kwoty dotacji dla poszczególnych kosztów kwalifikowanych wskazano w Załączniku nr 2b do Programu.

9.2.2. Rodzaje przedsięwzięć oraz maksymalna kwota dotacji dla przedsięwzięć:

1. Przedsięwzięcie obejmujące:

Lp. Rodzaj przedsięwzięcia 1.

Maksymalna kwota dotacji37 do

36 Planowane uruchomienie w ramach II fazy wdrażania Części 3 Programu, w 2023 r.37 Maksymalna dotacja w przypadku kompleksowej termomodernizacji będzie wypłacana po spełnieniu warunków określonych w ust. 9.2.2 pkt 3

22

2.

3.

23

Maksymalne kwoty dotacji opisane w powyższej tabeli nie sumują się. Wyjątkiem jest możliwość zwiększenia maksymalnej kwoty dotacji o faktycznie poniesiony koszt przeprowadzenia audytu energetycznego.

Dotacja do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją budynku/lokalu mieszkalnego, wskazana w powyższej tabeli, należna jest po spełnieniu łącznie następujących warunków:

1)

2)

Został przeprowadzony audyt energetyczny budynku/lokalu mieszkalnego i został złożony wraz z wnioskiem o płatność Dokument podsumowujący audyt energetyczny budynku sporządzony na obowiązującym w ramach programu wzorze;Osiągnięto co najmniej jeden wskaźnik kompleksowej termomodernizacji:

a)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową do 80 kWh/(m2*rok) lub

b)  zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową o minimum 40%;

3) Zrealizowany został w całości wariant z audytu energetycznego gwarantujący osiągnięcie co

najmniej jednego ze wskaźników określonych w ppkt 2, nie później, niż do dnia zakończenia

realizacji przedsięwzięcia;

Przedsięwzięcie może być realizowane wyłącznie w istniejącym38 budynku/ lokalu mieszkalnym (do

dofinansowania nie kwalifikuje się kosztów poniesionych przed oddaniem do użytkowania

budynku/lokalu mieszkalnego).

Maksymalne kwoty dotacji określono na jeden budynek/lokal mieszkalny.

9.3 Warunki dofinansowania9.3.1. Ogólne warunki przyznania i wypłaty dofinansowania:

Dofinansowanie w formie dotacji (9.1. pkt 1 Części 3) Programu):

1)  dotacja przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

2)  warunkiem przyznania dofinansowania jest przedłożenie wraz z wnioskiem o dofinansowanie zaświadczenia o przeciętnym miesięcznym dochodzie na jednego członka gospodarstwa domowego lub zaświadczenia potwierdzającego ustalone prawo do zasiłku, o których mowa w ust. 8 pkt 1.2 Części 3) Programu).

3)  dotacja zostanie wypłacona przez wfośigw w całości lub w maksymalnie pięciu częściach na podstawie złożonego przez Beneficjenta kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie przedsięwzięcia w całości lub części, na rachunek bankowy wykonawcy/sprzedawcy lub na rachunek bankowy Beneficjenta w terminie 30 dni od daty wpływu do wfośigw kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami;

Dofinansowaniewformiepożyczkidlagmin(9.1pkt2Części3)Programu):

1)  pożyczka dla gminy udzielana jest ze środków udostępnianych przez NFOŚiGW dla wfośigw albo ze

środków wfośigw, z przeznaczeniem na dofinansowanie dla Beneficjentów, na warunkach nie mniej

korzystnych niż te, na jakich gmina uzyskała pożyczkę z wfośigw;

2)  szczegółowe prawa i obowiązki gminy udzielającej dofinansowania w ramach Programu zostaną

określone w umowie wfośigw z gminą.

Dotacja z prefinansowaniem (9.1 pkt 3 Części 3) Programu):

1)  prefinansowanie stanowi wypłatę przez wfośigw przyznanej Beneficjentowi części lub całości dotacji na rachunek bankowy wykonawcy, na warunkach określonych w Programie zastrzeżeniem ppkt 7);

2)  dotacja z prefinansowaniem przyznawana jest przez wfośigw obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest zlokalizowany budynek/lokal mieszkalny objęty wnioskiem;

38 Przez budynek istniejący należy rozumieć budynek oddany do użytkowania na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, do którego organ właściwy nie wniósł sprzeciwu lub na podstawie prawomocnej decyzji o pozwoleniu na użytkowanie wydanej przez właściwy organ.

24

3)  warunkiem przyznania dofinansowania i wypłaty zaliczki (prefinansowania) jest przedłożenie wraz z wnioskiem o dofinansowanie:

a)  zaświadczenia wydawanego zgodnie z ust. 8 pkt 1.2 Części 3) Programu;

b)  zawartej/zawartych z wykonawcą/ wykonawcami umowy/ umów na realizację danego zakresu przedsięwzięcia (maksymalnie 3 umowy zawarte pomiędzy wnioskodawcą a wykonawcą zgodnie z warunkami wynikającymi z Programu, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane przewidziane w przedsięwzięciu realizowanym

w ramach Programu);

4)  zaliczka może być wypłacona maksymalnie do wysokości 50% przyznanej dotacji przypadającej na

dany zakres przedsięwzięcia zawarty w danej umowie z wykonawcą, przy czym suma wszystkich wypłaconych zaliczek nie może przekroczyć 50% maksymalnej kwoty dotacji na realizację przedsięwzięcia wynikającej z wniosku o dofinansowanie;

5)  kwota dotacji w formie zaliczki zostanie wypłacona bezpośrednio na rachunek wykonawcy w terminie do 14 dni od daty zawarcia umowy o dofinansowanie lecz nie wcześniej niż 14 dni przed datą rozpoczęcia realizacji przedmiotu umowy Beneficjenta z wykonawcą z zastrzeżeniem, że zaliczka nie może zostać wypłacona, gdy z umowy z wykonawcą wynika, że jej realizacja została zakończona;

6)  pozostała część dofinansowania przypadającego na zakres przedsięwzięcia wynikający z umowyzwykonawcą/wykonawcami zostanie wypłacona bezpośrednio na jego/ich rachunek, po zrealizowaniu zakresu tej umowy i złożeniu przez Beneficjenta wniosku o płatność, o którym mowa w ppkt 9) poniżej, zgodnie z wskazanymi w tym punkcie zasadami i terminem, zawierającego oświadczenie Beneficjenta że nie dokonał płatności wykonawcy

7)  w przypadku opłacenia wynagrodzenia wykonawcy/wykonawców przez Beneficjenta, środki będą wypłacone bezpośrednio na rachunek bankowy Beneficjenta;

8)  Beneficjent zobowiązany jest przedstawić potwierdzenie opłacenia wkładu własnego na realizację przedsięwzięcia, który stanowi różnicę pomiędzy faktycznie poniesionym kosztem kwalifikowanym przedsięwzięcia a kwotą dotacji udzieloną Beneficjentowi na podstawie umowy o dofinansowanie, wyliczonego zgodnie z Programem, przypadającego na umowę z wykonawcą, z wnioskiem o płatność o którym mowa w ppkt 9) poniżej;

9)  wypłata należnej kwoty dotacji (w tym rozliczenie prefinansowania po wcześniej wypłaconej zaliczce zgodnie z pkt 4) nastąpi w maksymalnie trzech częściach na podstawie złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność wraz z dokumentami wskazanymi w umowie o dofinansowanie, potwierdzającymi zrealizowanie przedsięwzięcia wcałości lub części, na rachunek bankowy wykonawcy lub na rachunek bankowy Beneficjenta w terminie 30 dni od daty wpływu do wfośigw kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami;

10)  Beneficjentom został udostępniony wzór umowy z wykonawcą, który Beneficjent może wykorzystać do uregulowania stosunku prawnego z wykonawcą. Wykorzystanie wzoru umowy jest dobrowolne, umowy o innej treści uzgodnionej między wykonawcą a Beneficjentem również mogą stanowić podstawę wypłaty zaliczki, o ile nie stoją w sprzeczności z wymogami Programu. Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących przedsięwzięcie dokonuje Beneficjent na własne ryzyko;

11)  Termin realizacji przedmiotu umowy zawartej przez beneficjenta z wykonawcą powinien dawać realną możliwość realizacji przedsięwzięcia w terminie zgodnym z Programem.

12)  Wykonawca, z którym Beneficjent podpisuje umowę musi działać na rynku usług budowlanych, remontowych lub montażowych co najmniej 1 rok albo posiadać doświadczenie w realizacji co najmniej pięciu inwestycji dla Beneficjentów w programie priorytetowym „Czyste Powietrze”.

4. Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia realizowane w budynkach wykorzystywanych sezonowo lub w budynkach gospodarczych.39

39 Źródło ciepła może być zainstalowane w budynku gospodarczym, jeżeli służy wyłącznie do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu budynku/lokalu mieszkalnego.

25

Nie udziela się dofinansowania na przedsięwzięcia, dla których wnioskowana kwota dotacji jest niższa niż 3 tysiące złotych. Warunek nie dotyczy przedsięwzięć, w zakresie których jest zakup i montaż źródła ciepła.

Nie wypłaca się dofinansowania, jeżeli Beneficjent zbył przed wypłatą dotacji budynek/lokal mieszkalny objęty dofinansowaniem.

W przypadku gdy w budynku/lokalu mieszkalnym, w którym realizowane jest przedsięwzięcie, prowadzona jest działalność gospodarcza rozumiana zgodnie z unijnym prawem konkurencji40, wysokość dofinansowania jest pomniejszana proporcjonalnie do powierzchni zajmowanej na prowadzenie działalności gospodarczej, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności.

W przypadku gdy działalność gospodarcza jest prowadzona na powierzchni całkowitej przekraczającej 30% budynku/lokalu mieszkalnego, z uwzględnieniem sezonowego charakteru tej działalności, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania.

Jeśli w budynku mieszkalnym jednorodzinnym wydzielono lokale mieszkalne, dofinansowanie przysługuje osobno na każdy lokal.

10.W przypadku gdy budynek lub lokal mieszkalny, w którym ma być realizowane przedsięwzięcie jest wyposażony w inne źródła ciepła niż na paliwo stałe lub w źródła ciepła na paliwa stałe spełniające wymagania minimum 5 klasy według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5, dofinansowanie może być udzielone wyłącznie na zakres wskazany w pozycji 3 w tabeli w pkt 9.2.2 Części 3) Programu, z zastrzeżeniem zdania poniżej.

Istnieje możliwość wymiany źródła ciepła, jeżeli mimo posiadania w budynku/lokalu mieszkalnym kotła gazowego, wykorzystywane jest w tym budynku/lokalu mieszkalnym nieefektywne źródło ciepła na paliwo stałe, z tym, że ilość pobieranego paliwa gazowego z sieci dystrybucji gazu (średnia z ostatnich 3 lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku o dofinansowanie, a w przypadku okresu krótszego średnia z całego okresu) w tym lokalu/budynku mieszkalnym nie może być wyższa niż 5 600 kWh/rok.

11.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Mój Prąd41 może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Mój Prąd.

12.W przypadku gdy Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie w ramach Programu Stop Smog może otrzymać dofinansowanie z Programu na inny zakres przedsięwzięcia, niż dofinansowany z Programu Stop Smog.

13. Przedsięwzięcie realizowane w ramach Programu może być dofinansowane z innych środków publicznych niż Programy wymienione w pkt 11 i 12 oraz w ramach dofinansowania przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej udzielanego na podstawie art. 15a Ustawy o efektywności energetycznej42, z tym, że łączna kwota dofinansowania na przedsięwzięcie nie może przekroczyć 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. W przypadku otrzymaniadofinansowania przez Wnioskodawcę z programów, w których właścicielem zakupionego źródła ciepła po wymianie jest jednostka samorządu terytorialnego, użyczająca i oddająca je właścicielowi nieruchomości do bezpłatnego użytkowania, Wnioskodawca nie musi być właścicielem źródła ciepła, o dofinansowanie którego wnioskuje w ramach Programu (nie musi być spełniony warunek zakupu), o ile Wnioskodawca nabędzie własność tego źródła ciepła w przyszłości.

40 Działalność gospodarcza, według unijnego prawa konkurencji, rozumiana jest bardzo szeroko, jako oferowanie towarów lub usług na rynku. Zakres tego pojęcia jest szerszy niż w prawie krajowym (art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców), ponieważ nie wymaga się, aby działalność miała charakter zarobkowy, czy była prowadzona w sposób zorganizowany lub ciągły. W związku z tym działalność taka jak np. wynajmowanie budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, najem okazjonalny oraz inne formy udostępnienia tych budynków lub lokali na rynku, należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji.

41 Program Priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 42 Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej.

26

14.Warunkiem udzielenia dofinansowania jest zobowiązanie się Beneficjenta, że po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia w ramach Programu w budynku/lokalu mieszkalnym objętym dofinansowaniem:

1)  nie będzie zainstalowane i nie będzie użytkowane źródło ciepła na paliwa stałe o klasie niższej niż

5 klasa według normy przenoszącej normę europejską EN 303-5,

2)  zamontowane w budynku/ lokalu mieszkalnym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne będą

spełniać wymagania ekoprojektu43,

3)  wszystkie zainstalowane oraz użytkowane urządzenia służące do celów ogrzewania lub

przygotowania ciepłej wody użytkowej (w tym kominki wykorzystywane na cele rekreacyjne) będą spełniać docelowe wymagania obowiązujących na terenie położenia budynku/lokalu mieszkalnego objętego dofinansowaniem, aktów prawa miejscowego, w tym uchwał antysmogowych44, również wtedy kiedy akty te przewidują bardziej rygorystyczne ograniczenia dotyczące zakupu i montażu źródła ciepła.

15.Zakres przedsięwzięcia finansowanego w ramach Programu musi być zgodny z programem ochrony powietrza w rozumieniu art. 91 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, właściwym ze względu na usytuowanie budynku/lokalu mieszkalnego, obowiązującym na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie.

16.Na przedsięwzięcia realizowane w budynkach, na budowę których po 31 grudnia 2013 r.:

1)  został złożony wniosek o pozwolenie na budowę lub odrębny wniosek o zatwierdzenie projektu

budowlanego,

2)  zostało dokonane zgłoszenie budowy lub wykonania robót budowlanych w przypadku, gdy nie

jest wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę,

nie udziela się dofinansowania na zakres kosztów kwalifikowanych wskazany w tabeli 3 Załącznika 2b do Programu, tj. ocieplenie przegród budowlanych, stolarka okienna i drzwiowa.

17.W przypadku montażu mikroinstalacji fotowoltaicznej warunkiem wypłaty dofinansowania na ten koszt kwalifikowany jest przedstawienie wystawionego na Beneficjenta zaświadczenia Operatora Sieci Dystrybucyjnej potwierdzającego montaż licznika wraz z numerem Punktu Poboru Energii opatrzonego pieczęcią firmową oraz czytelnym podpisem lub umowy kompleksowej regulującej kwestie związane z wprowadzaniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji, której stronami są Beneficjent i Operator Sieci Dystrybucyjnej. W przypadku prefinansowania dotyczącego montażumikroinstalacji fotowoltaicznej wymienione w zdaniu pierwszym zaświadczenie lub umowę należy dostarczyć z wnioskiem o płatność, o którym mowa w ust. 9.3.1 pkt 3 ppkt 8) Części 3) Programu.

18.Przeprowadzenie audytu energetycznego jest obowiązkowe w przypadku dotacji do przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją, w rozumieniu ust. 9.2.2 pkt 3. W pozostałych przypadkach, przeprowadzenie audytu nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

19.Wykonanie ekspertyzy ornitologicznej i chiropterologicznej nie jest obowiązkowe do uzyskania dofinansowania na realizację przedsięwzięcia.

9.3.2. Warunki odnoszące się do źródeł ciepła

W ramach Programu można dofinansować zakup i montaż jednego źródła ciepła do celów ogrzewania lub ogrzewania i cwu. Wyjątek stanowi ogrzewanie elektryczne, które może się składać z kilku urządzeń trwale zainstalowanych w budynku/lokalu mieszkalnym, tworzących system ogrzewania tego budynku/lokalu mieszkalnego.

W przypadku gdy ten budynek/lokal mieszkalny jest podłączony do sieci dystrybucji gazu montaż kotła na biomasę jest możliwy wyłącznie w przypadku zastosowania kotła na biomasę drzewną o obniżonej

43 Wymagania ekoprojektu określone zostały w Rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe.44 Przez uchwały antysmogowe rozumie się uchwały podjęte przez sejmik województwa w trybie art. 96 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska.

27

emisyjności cząstek stałych o wartości ≤ 20 mg/m3, z zastrzeżeniem ust. 9.3.1 pkt 14 ppkt 3 Części 3)

Programu.3. Wymieniane źródło ciepła na paliwo stałe musi być trwale wyłączone z użytku. Potwierdzeniem

trwałego wyłączenia z użytku źródła ciepła na paliwo stałe jest imienny dokument zezłomowania/karta przekazania odpadu/formularza przyjęcia odpadów metali. Dopuszcza się pozostawienie w budynku/lokalu mieszkalnym pieców kaflowych lub kominków niespełniających wymagań ekoprojektu43 oraz docelowych wymagań aktów prawa miejscowego (w tym uchwałantysmogowych, o których mowa w ust. 9.3.1 pkt 14 ppkt 3 Części 3) Programu), jednak muszą być one trwale odłączone od przewodu kominowego, co oznacza trwałe wyłączenie z użytku i musi być to potwierdzone odpowiednim protokołem kominiarskim wydanym przez mistrza kominiarskiego.

10. Szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć

Wniosek jest złożony w terminie określonym w regulaminie naboru

Wniosek jest złożony na obowiązującym formularzu i w wymaganej formie

Wniosek jest kompletny iprawidłowo podpisany, wypełniono wszystkie

wymagane pola formularza wniosku oraz dołączono wszystkie wymagane

załączniki

Wnioskodawca mieści się w katalogu Beneficjentów, określonym w Części 3) Programu

Cel i rodzaj przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Okres realizacji przedsięwzięcia jest zgodny z Programem

Forma i intensywność wnioskowanego dofinansowania jest zgodna z Częścią 3) Programu

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów formalnych powoduje odrzucenie wniosku

4.

7.

28

Niespełnienie któregokolwiek z kryteriów merytorycznych powoduje odrzucenie wniosku.

11. Postanowienia dodatkowe

1. Wnioski o dofinansowanie są rozpatrywane przez wfośigw

1)  w terminie 30 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację,

2)  w terminie do 14 dni od dnia wpływu do wfośigw wniosku o dotację z prefinansowaniem,

z zastrzeżeniem, że szczegółowy sposób postępowania z wnioskiem określa właściwy regulamin

naboru. 2.

Listy gmin, które zawarły porozumienia i gmin, które zawarły umowy pożyczki w sprawie realizacji Programu, publikowane są na stronach internetowych poszczególnych wfośigw.

NFOŚiGW/wfośigw może dokonać kontroli przedsięwzięć samodzielnie lub poprzez podmioty zewnętrzne od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości.

Przedsięwzięcia mogą podlegać kontroli lub audytowi dokonywanym przez uprawnione instytucje i ograny, samodzielnie lub przez podmioty zewnętrzne, od daty złożenia wniosku o dofinansowanie, w trakcie realizacji oraz w okresie trwałości, zgodnie z przepisami prawa krajowego i unijnego oraz dokumentami, w tym wytycznymi właściwego ministra, dotyczącymi środków pozyskiwanych na realizację Programu z budżetu Unii Europejskiej w ramach perspektywy finansowej 2021-2027 oraz środków finansowych, którymi Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie ma prawo i obowiązek dysponować w trybie i na zasadach określonych w umowie o wykonywanie zadań związanych z realizacją Planu Rozwojowego, o której mowa w art. 14ln ust. 5 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r., poz. 1057, z późn. zm.) oraz środków planowanej pożyczki dla Polski w ramach instrumentu finansowego Banku Światowego Program for Results.

Okres trwałości wynosi 5 lat od daty zakończenia przedsięwzięcia. W okresie trwałości Beneficjent nie może zmienić przeznaczenia budynku/lokalu z mieszkalnego na inny, nie może zdemontować urządzeń, instalacji oraz wyrobów budowlanych zakupionych i zainstalowanych w trakcie realizacji przedsięwzięcia, a także nie może zainstalować dodatkowych źródeł ciepła niespełniających warunków Programu i wymagań technicznych określonych w Programie oraz załączniku nr 2b do Programu.

W ramach Programu nie udziela się pomocy publicznej.

Na jeden budynek/lokal mieszkalny może zostać udzielona i wypłacona dotacja na podstawie

maksymalnie dwóch wniosków o dofinansowanie, z zastrzeżeniem pkt 9 poniżej. Nie wlicza się do tej liczby wniosków, na podstawie których udzielono i wypłacono dofinansowanie w wersjach Programu obowiązujących do 14.05.2020 r. Kolejny wniosek o dofinansowanie może zostać złożony na inne koszty kwalifikowane niż dofinansowane wcześniejszą dotacją/wcześniejszymi dotacjami, pod warunkiem zakończenia i rozliczenia wcześniejszego przedsięwzięcia/wcześniejszych przedsięwzięć.

Dotacjadoprzedsięwzięciazkompleksowątermomodernizacjąwrozumieniuust.9.2.2pkt3możebyć udzielona i wypłacona na dany budynek/lokal mieszkalny wyłącznie w ramach jednego wniosku o dofinansowanie. Po zrealizowaniu przedsięwzięcia z kompleksową termomodernizacją i wypłacie dotacji w tym zakresie, nie ma możliwości składania kolejnego wniosku o dofinansowanie w ramach Programu.

Dofinansowanie będzie udzielone każdemu Wnioskodawcy, który spełni warunki Programu, aż do

wyczerpania budżetu Programu.

29

10.Beneficjent, który zawarł umowę o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem ma możliwość zmiany warunków umowy o dofinansowanie na warunki obowiązujące w obecnej wersji Programu.

11.W sytuacjach niezależnych od Beneficjenta, których następstw nie mógł uniknąć mimo zachowania należytej staranności, na uzasadniony wniosek Beneficjenta, WFOŚiGW może przedłużyć maksymalny okres realizacji przedsięwzięcia o okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednak nie dłużej niż do 30.06.2029 r. Limit 6 miesięcy nie dotyczy wydłużenia okresu realizacji przedsięwzięcia w wyniku przesunięcia terminu przyłączenia gazu przez operatora.

12.Wyboru wykonawcy/wykonawców realizującego/realizujących przedsięwzięcie dokonuje na własne ryzyko Beneficjent.

30